divanı hümayun üyeleri ve görevleri ne demek?

Divan-ı Hümayun Üyeleri ve Görevleri

Divan-ı Hümayun, Osmanlı Devleti'nde devlet işlerinin görüşüldüğü, karara bağlandığı ve padişah adına yürütüldüğü en yüksek yönetim organıydı. Üyeleri ve görevleri şu şekildeydi:

• Padişah: Divan'ın başkanıdır. Başlangıçta divana bizzat başkanlık ederken, Fatih Sultan Mehmet'ten itibaren veziriazam başkanlık etmeye başlamış, padişah ise Kasr-ı Adl denilen yerden divan çalışmalarını izlemiştir.

• Veziriazam: Padişahın mutlak vekili olup, günümüzdeki başbakana denk gelir. Padişah adına devlet işlerini yürütür, divana başkanlık eder ve ordunun başkomutanıdır (serdar-ı ekrem).

• Vezirler: Devlet işlerinde veziriazama yardımcı olan, farklı konularda görevlendirilen yüksek rütbeli devlet adamlarıdır. Sayıları zamanla artmıştır.

• Kazasker: Adalet işlerinden ve eğitim işlerinden sorumluydular. Kadı ve müderrislerin atamalarını yaparlardı. Anadolu ve Rumeli olmak üzere iki kazasker bulunurdu.

• Defterdar: Devletin mali işlerinden sorumluydular. Bütçeyi hazırlarlar, gelir ve giderleri kontrol ederlerdi. Anadolu ve Rumeli olmak üzere iki defterdar bulunurdu.

• Nişancı: Padişahın ferman, berat ve name gibi yazılı emirlerine padişahın tuğrasını çekerdi. Ayrıca divan kararlarını kaydeder ve devletin dış yazışmalarını yürütürdü. Tımarların dağıtımından da sorumluydu.

• Reisülküttab: Başlangıçta nişancının yardımcısıyken, zamanla önemi artmış ve 18. yüzyıldan itibaren dışişlerinden sorumlu hale gelmiştir.

• Kaptan-ı Derya: Deniz kuvvetleri komutanıydı. 16. yüzyıldan itibaren divan üyesi olmuştur.

Not: Şeyhülislam divan üyesi olmamasına rağmen, önemli konularda görüşüne başvurulurdu. Verdiği fetvalar divan kararlarının dine uygun olup olmadığını belirlerdi. Şeyhülislam